Dış gebeliğin en çok yerleştiği yer ise bir kadının fallop kanalları, yani tüpleridir. Dış gebelik erken gebelik döneminde görülen ciddi komplikasyonlardan biridir. Oluşan gebelik dış gebelikse embriyo kesin olarak kaybedilmekte ve anne hayatı da ciddi olarak tehlikeye maruz kalmaktadır. Dış gebeliğe bağlı anne ölümleri, gebeliğe bağlı anne ölümleri arasında çok kısa bir süre öncesine kadar ilk sıradaydı. Günümüzdeki erken tanı yöntemleri ve tedavi seçeneklerindeki gelişmeler sayesinde hastalık erken dönemde, anne hayatını tehlikeye sokmadan tanınabilmekte; hatta annenin tüpünde hasar meydana gelmeden tedavi edilebilmektedir. Dış gebelik, yaklaşık 40 ila 100 gebelikte bir görülmektedir. Son yıllarda dış gebelik vakalarında bir artış söz konusudur. Bunun sebebi, eskiye oranla cinsel yolla bulaşan hastalık oranının artmış olması ve erken tanı yöntemlerindeki teknolojik gelişmedir.

Neden olur?
Dış gebelik, genellikle, yumurtanın fallop kanalları aracılığıyla rahime transferi sırasında oluşan bir sorundan kaynaklanmaktadır. Kadın her adet döneminde yumurtalıklarından yumurta atar ve bu yumurta spermle karşılaşırsa birleşerek fallop kanalları aracılığıyla rahime doğru ilerler. Bu nedenle “tüm gebelikler tüplerde başlar', ancak belli bir süre sonunda (6-7 günde) cenin bir yandan bölünerek diğer yandan tüplerin fizyolojik kasılma hareketleriyle rahim içine doğru yolculuğunu tamamlar ve oraya yuvalanır. Bu şekilde rahim içinde bir gebelik başlamış olur.

Tüp içerisindeki kanalda oluşan herhangi bir yapışıklığa bağlı mekanik bir sorun veya tüplerin fizyolojik hareketliliğine bağlı bir sorun varsa yumurtanın rahime doğru ilerlemesi engellenmektedir.

Tüplerdeki mekanik darlıklar, erkekten gelen spermin geçişine izin verirken yumurtanın geçişini engeller. Böylelikle tüpte döllenen yumurta rahime doğru ilerleyemez ve dar bölgeye yerleşerek tüplerde büyümeye başlar (tubal gebelik). Eğer problem teşhis edilemezse belli bir süre sonunda bu gebelik, tüpü şişirip yırtılmasına yol açar, iç kanamayla kadının ölmesine de neden olabilir.

Belirtiler nelerdir?
Dış gebeliğin henüz tüpte hasara yol açmadığı, karın içine doğru kanamanın olmadığı erken dönemdeki işaretler çok belirgin değildir. Kişinin hiçbir şikayeti olmayabilir. Bununla birlikte alt karın bölgesinde ağrı, kasıkta tek taraflı ağrı, bir adet rötarı sonrasında lekelenme tarzındaki vajinal kanamalar, göğüslerde hassasiyet ve bulantı hissi sıklıkla rastlanılan şikayetlerdir. Dış gebelik tanısı konamadan, karın içine kanama başlamışsa, bu bulgulara ilaveten alt karın bölgesindeki ani ve şiddetli, bazen omuza vuran bir ağrı ile tansiyonun düşmesine bağlı baygınlık hissi ortaya çıkar.

Tedaisi nasıldır?
Tedavide izlenecek yol hastalığın tanı anındaki durumuyla ilgilidir. Eğer tüp hasar görmeden ve iç kanama meydana gelmeden tanı konulmuşsa ve henüz erken dönemdeyse, hasta ameliyat edilmeden ilaç tedavisi denenebilir. İlaç tedavisi dışında, son yıllarda dış gebelik materyalinin aspirasyonu veya gebelik kesesine toksik madde enjeksiyonuyla da tedavi mümkün olabilmektedir.

Son çalışmalar şunu göstermiştir ki, sonraki gebelik açısından tedavi yöntemlerinin birbirlerine üstünlüğü söz konusu değildir.

Hastada iç kanama başlamışsa durum acildir ve ilk önce kanama şokuyla mücadele edilir. Hastaya damardan sıvı tedavisi uygulanır ve kan verilerek, acil olarak ameliyata alınır.

Akşam