Ertesi gün hapları ülkemizde iki ayrı marka halinde bulunmaktadır. Birinin içinde iki tablet, diğerinin içinde dört tablet bulunmaktadır. İki tablet içeren marka sadece progesteron hormonu, dört tablet içeren ise hem progesteron hem de östrojen hormonu içermektedir. Hangisini tercih edeceksiniz?

Genç ve herhangi bir sorunu olmayan kadınlarda her iki marka da uygundur. Östrojen hormonu alması sakıncalı olan kadınların (ileri yaş, kalp-damar sorunu, karaciğer yetmezliği gibi) iki tablet içeren östrojensiz markayı tercih etmeleri uygundur.

Nasıl etki gösterirler?

Bu haplar rahim iç tabakasını implantasyon yani yerleşmeye elverişsiz hale getirerek etki gösterirler. Nasıl kullanılırlar? Korunmasız ilişkiden sonraki ilk 72 saat içerisinde, mümkünse ilk 12 saat içerisinde kullanıma başlanır. İlk doz alındıktan 12 saat sonra (iki tabletlik markada tek tablet, dört tabletlik markada iki tablet birden ilk dozdur) ikinci doz alınır. İstenmeyen gebelikten koruma olasılığı son derece yüksek ilaçlardır.

Sürekli doğum kontrol yöntemi olarak kullanılırlar mı?

Hayır. Bu ilaçlar nispeten yüksek doz hormon içerdiklerinden düzenli kullanımları sakıncalıdır (östrojen içeren markanın dört tableti alındığında toplam doz düşük doz doğum kontrol haplarının 8-10 tanesine tekabül eder, yani 24 saatte toplam 10 adet doğum kontrol hapı yutulmuş olur!). Sadece elde olmayan nedenlerle gebelikten korunulamayan durumlarda (prezervatif yırtılması, doğum kontrol hapının unutulması gibi) kullanımları uygundur.

Yanlış bilinenlerin doğruları

- Bu haplar adet söktürücü özellik göstermezler, hap içildikten sonra kanama olmaması hapın etkili olmadığını göstermez.

- Adet gecikmesine neden olmaları pek olağan değildir.

- Kadın adet döngüsünün her döneminde gebe kalabilir. Bu nedenle kadının adet kanaması yaklaşmış bile olsa ve hatta adet kanamasının olduğu günlerde dahi kullanılmalıdır.

- Başlamış bir gebeliği “düşürücü” etkileri, kanamayı “söktürücü” etkileri kesinlikle yoktur.

- Mutlaka doktor önerisine göre kullanılmalıdırlar.

Op. Dr. Kağan Kocatepe
Kadın Hast. Ve Doğum Uzmanı